Chủ tịch Fed lần đầu cảnh báo về tác động thuế quan của ông Trump
Chủ tịch Fed thừa nhận rằng mức tăng thuế nhập khẩu được công bố lớn hơn đáng kể so với dự báo và sự bất ổn kéo dài quanh chính sách thuế có thể gây ra các tổn thương kinh tế lâu dài.
Tại một sự kiện do Câu lạc bộ Kinh tế Chicago tổ chức ngày 16/4, Chủ tịch Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell nhận định những thay đổi lớn về chính sách của Tổng thống Mỹ Donald Trump.
"Đây là những thay đổi mang tính căn bản. Chúng ta chưa có kinh nghiệm hiện đại nào để tham khảo", ông Powell phát biểu. Ông thừa nhận đến nay, mức tăng thuế nhập khẩu được công bố lớn hơn đáng kể so với dự báo và sự bất ổn kéo dài quanh chính sách thuế có thể gây ra các tổn thương kinh tế lâu dài.
Chính sách thuế của ông Trump đang đẩy nền kinh tế vào con đường tăng trưởng chậm lại, thất nghiệp tăng lên và lạm phát cao hơn. Ba việc này diễn ra đồng thời. Tình huống này Fed chưa từng đối mặt trong khoảng 50 năm qua. "Fed có thể rơi vào tình huống khó khăn khi mục tiêu kép mâu thuẫn với nhau", ông nói thêm.
Chuyên gia kinh tế Joe Brusuelas từ RSM nhấn mạnh rằng Fed đang ưu tiên kiểm soát lạm phát hơn bảo vệ thị trường. "Ông Powell có phần cứng rắn hơn dự đoán của thị trường", ông nhận định trong báo cáo.
Ông Powell cũng cảnh báo rằng các chính sách thuế quan mới có thể gây ra lạm phát cao hơn và tăng trưởng chậm hơn. "Thuế quan làm tăng chi phí và quy mô tăng thuế lần này lớn hơn nhiều so với dự đoán ban đầu", ông nói thêm.
Thông điệp cứng rắn này khiến thị trường chứng khoán lao dốc. Cổ phiếu Nvidia giảm gần 7% sau lệnh cấm bán chip mới, kéo theo chỉ số S&P 500 mất 2,2%, Nasdaq giảm 3% và Dow Jones sụt 1,7%, mức giảm trong ngày mạnh nhất kể từ tháng 12/2024.
Ông Powell cho biết Fed sẽ chưa điều chỉnh chính sách ngay. Họ cần thêm dữ liệu để xác định rõ tác động của các chính sách mới với nền kinh tế.
Tuy nhiên, hầu hết nhà kinh tế dự báo kịch bản lạm phát tăng, thất nghiệp tăng và tăng trưởng suy yếu chỉ là vấn đề thời gian, đặc biệt nếu thuế đối ứng có hiệu lực trở lại sau 90 ngày.
"Ông Jerome Powell vừa đưa ra lời cảnh báo rõ ràng với ông Trump về nguy cơ lạm phát cao, tăng trưởng chậm. Đó cũng là lời tuyên bố rằng Fed sẽ không giảm lãi suất theo lời kêu gọi của Nhà Trắng", ông David Russell, Giám đốc chiến lược thị trường toàn cầu tại công ty tài chính TradeStation, nhận định trong báo cáo.
Ông Trump nhiều lần tuyên bố rằng nước ngoài sẽ phải trả thuế. Tuy nhiên, Chủ tịch Fed nhấn mạnh điều đó không đúng. Ông giải thích các chính sách thuế nhập khẩu sẽ khiến tỷ lệ thất nghiệp tăng lên khi nền kinh tế chững lại. "Nhiều khả năng lạm phát cũng sẽ tăng theo. Nói cách khách, một phần gánh nặng thuế nhập khẩu sẽ do người dân chi trả", ông nói.
Chủ tịch Fed Chicago Austan Goolsbee tuần trước cho biết tại một sự kiện ở New York rằng chính sách thuế của ông Trump đang đặt Fed vào một tình thế khó khăn tương tự.
"Thuế nhập khẩu là cú sốc về nguồn cung. Nó khiến cả 2 nhiệm vụ của Fed xấu đi cùng lúc. Giá cả tăng, việc làm giảm và tăng trưởng đi xuống. Không có một cẩm nang nào để Fed ứng phó với cú sốc kiểu này", ông nói với CNN.
Dù thị trường đang mong chờ 4 lần cắt giảm lãi suất trong năm nay, theo CME FedWatch, ông Powell tỏ ra thận trọng và cho rằng Fed có thể "chờ thêm tín hiệu rõ ràng" trước khi hành động. Khi thị trường việc làm và chi tiêu tiêu dùng vẫn mạnh và ông cho biết Fed đang "ở vị thế tốt để kiên nhẫn".
Tính đến tháng 4/2025, Fed giữ nguyên lãi suất chuẩn trong phạm vi 4,25% - 4,5% kể từ tháng 12/2024. Tại cuộc họp tháng 3/2025, Fed tiếp tục duy trì mức lãi suất này và phát tín hiệu sẽ có 2 đợt cắt giảm lãi suất trong năm nay, dự kiến bắt đầu từ giữa năm.
Huỳnh Anh
